Na početku suđenja u predmetu “Thaci i ostali" u Specijalizovanim vijećima Kosova u Hagu, bivši čelnici Oslobodilačke vojske Kosova, koji su optuženi za ratni zločin i zločine protiv čovječnosti, ponovo su se jutros izjasnili da nisu krivi po svim tačkama optužnice.
Odgovarajući na pitanje sudije da li razumije optužnicu, koja je djelimično izmijenjena od njegovog prvog izjašnjavanja o krivici, bivši politički lider Oslobodilačke vojske Kosova Hashim Thaci odogovorio je:
"Razumijem. Nisam uopće kriv."
Takođe, Thaci je potvrdio svoju prvu izjavu pred sudom da nije kriv po svim tačkama optužnice, koje mu se stavljaju na teret.
I ostali optuženi u predmetu “Thaci i ostali”, Kadri Veseli, Rexhep Selimi i Jakup Krasniqi ponovo su se izjasnili da nisu krivi po optužnici.
Nakon izjašnjavanja optuženih, Specijalizovano tužilaštvo je započelo uvodnu riječ, za šta im je odobreno najviše pet sati.
Hashim Taci, Kadri Veseli, Rexhep Selimi i Jakup Krasniqi optuženi su po deset tačaka, šest tačaka ih tereti za zločin protiv čovječnosti, dok su u četiri tačke optuženi za ratni zločin.
Svaki od optuženih tereti se po osnovu individualne krivične odgovornosti u šest tačaka za zločine protiv čovječnosti: progon, zatvaranje, druge nehumane postupke, mučenje, ubistvo i prisilne nestanke lica. Pored toga, svaki od optuženih tereti se i u četiri tačke za ratne zločine, i to: protivzakonito i proizvoljno hapšenje i lišavanje slobode, okrutno postupanje, mučenje i ubistvo.
Prvog dana suđenja u predmetu 'Thaci i ostali' u Specijalizovanim vijećima Kosova u Hagu, Specijalizovano tužilaštvo je iznijelo svoju uvodnu riječ.
Glavni tužilac Alex Whiting je istakao da su četiri optužena, Hashim Thaci, Kadri Veseli, Jakup Krasniqi i Rexhep Selimi, dokazano bivši čelnici Oslobodilačke vojske Kosova, bili upoznati sa ubistvima i zatvaranjem različitih lica, koja su smatrana izdajnicima i saradnicima srpskog režima.
Prema podacima Tužilaštva od 440 osoba koji su bili privedeni od strane OVK-a, najmanje njih 144 nije preživjelo. Tužilaštvo je navelo da je u svim operativnim zonama OVK-a bilo pritvornih centara, uključujući i dva na teritoriji Albanije, u Cahanu i Kuksu.
Tužilac Whiting je kazao da je među žrtvama najviše bilo Albanaca, ali i Srba i Roma, dok su na meti posebno bili članova Demokratskog saveza Kosova, na čijem je čelu bio Ibrahim Rugova.
Iznoseći dijelove dokaza, Tužilaštvo je pokazalo nekoliko odluka kojima se pojašnjava da je ubistva kolaboracionista srpskog režima izvršila OVK-a. Tužilaštvo je u svojih pet sati izlaganja, istaklo da otmice i ubijanja nisu prestala ni nakon završetka rata, te da je motiv bila borba za vlast.
Navedeno je da postoje izvještaji UNMIK-a i KFOR-a da OVK-a nije poštovala sporazum o demobilizaciji nakon završetka bombardovanja, te da su njihovi borci nezakonito zatvarali Srbe i druge civile.
Kako je naglasio jedan od tužilaca, zarobljenici su bili premlaćivani ili fizički zlostavljani, a neke od metoda mučenja bile udaranje palicama po tijelu, rezanje noževima po tijelu, mučenje strujom, povređivanje vrelim voskom i drugo.
Tužilaštvo je potenciralo da se ne sudi Oslobodilačkoj vojsci Kosova, već optuženim pojedincima, koji su upotrebili nelegalna sredstva, suprotna zakonima ratovanja, kao što su hapšenje, mučenje i ubijanje lica koja nisu učestvovala u ratu. Istaknuto je da je na Kosovu vlada atmosfera zastrašivanja svjedoka, što jedan od razloga zašto se Sud nalazi u Hagu.
Rečeno je da je Hashim Thaci više puta tajno bio u Hagu na ispitivanju, te da je tom prilikom iznio netačne podatke o svojoj poziciji u OVK-a.
Tužilaštvo je potenciralo da se ne sudi Oslobodilačkoj vojsci Kosova, već optuženim pojedincima, koji su upotrijebili nelegalna sredstva, suprotna zakonima ratovanja, kao što su hapšenje, mučenje i ubijanje lica koja nisu učestvovala u ratu.
Nakon Tužilaštva, svoje izlaganje je pročitao zastupnik žrtava Sajmon Loz. Kazao je da su žrtve iz albanske, srpske i romske zajednice, različitih vjera. Dodao je da se uglavnom albanske žrve plaše odmazde, dok su se mnoge srpske žrtve iselile sa Kosova.
Izlaganje četiri tima odbrane zakazano je za sutra.
Nakon hapšenja od strane Specijalizovanog tužioca, Thaci, Veseli, Selimi i Krasniqi dovedeni su u pritvorski objekat Specijalizovanih veća Kosova u Hagu početkom novembra 2020. godine i od tada su u pritvoru.
Hashim Thaci, koji je tada bio predsjednik Kosova, odmah je podnio ostavku na tu poziciju.
