Zapadni Evropljani posljednjih su godina gotovo svakog ljeta iskusili velik udio toplotnih valova s čestim razdobljima nevjerovatno vrućeg i potencijalno smrtonosnog vremena. Ove su godine dijelovi regije patili od velikih vrućina čak i prije početka ljeta.
Nova studija potvrđuje da je zapadna Evropa, tokom posljednja četiri desetljeća, postala ono što istraživači nazivaju žarištem toplotnih valova, s pojavama koje su se povećavale po učestalosti i kumulativnom intenzitetu (definirano kao toplina koja prelazi određeni prag), piše New York Times.
I ne samo to. Istraživanje je pokazalo da se promjene u učestalosti i intenzitetu u Evropi događaju brže nego u ostalim dijelovima svijeta - uključujući još jedno žarište, zapad SAD.
Globalno zagrijavanje posvuda je pridonijelo pogoršanju toplinskih valova, prije svega zbog toga što ti valovi počinju s višom osnovnom temperaturom nego ikad prije. Prosječna globalna temperatura porasla je za oko 1,1 Celzijev stepen od kasnog 19. stoljeća, kada je počela široka rasprostranjenost emisije ugljičnog dioksida koji zadržava toplinu.
Ali studija, objavljena ove sedmice u časopisu "Nature Communications", otkriva da ubrzanju trenda toplotnih valova u Zapadnoj Evropi pridonosi još jedan mehanizam, i to onaj koji uključuje atmosfersku cirkulaciju.
Konkretno, istraživači su pronašli vezu između toplotnih valova i stanja mlaznog toka - rijeke brzih vjetrova od zapada prema istoku u gornjoj atmosferi na srednjim geografskim širinama. Ponekad se mlazna struja podijeli na dva dijela. Toplotni valovi mogu se razviti u područjima sa slabim vjetrovima i visokim pritiskom zraka (tzv. blocking highs), između sjevernog i južnog boka mlazne struje.
Istraživači su otkrili da su slučajevi "dvostrukih mlazova" sve učestaliji i traju duže, te da su te promjene odgovorne za promjene u toplinskim valovima.
Efi Rousi, viša naučnica na Potsdamskom institutu za istraživanje klime u Njemačkoj i glavna autorica studije, kaže da je nejasno što uzrokuje razdvajanje mlazne struje. Blocking highs mogli bi se razviti sami od sebe i uzrokovati razdvajanje mlazne struje, kaže, "ili bi moglo biti suprotno, da se mlazna struja razdvaja iz drugih razloga, a to omogućuje razvoj blokade."
"Ne znamo tačno što je okidač", dodala je dr. Rousi.
