Tim naučnika pod vodstvom hrvatskog stručnjaka Ivana Đikića razotkrio je razlike između SARS-a i covida-19 te identificirao enzim SARS-CoV-2 koji je slaba karika virusa. Pokazalo se da inhibicija otkrivenog enzima blokira širenje virusa i pojačava anti-virusni imunitet, piše Index.
Istraživanje je objavljeno u uglednom znanstvenom časopisu Nature.
Kada virus SARS-CoV-2 prodre u ljudske stanice, potiče ljudsku naučnicu domaćina da proizvodi proteine za stvaranje novih virusa. Jedan od tih virusnih proteina, zvan PLpro (proteaza nalik papainu), neophodan je za replikaciju i brzo širenje virusa. Međunarodni tim istraživača na čelu sa Univerzitetom Goethe otkrio je da farmakološka inhibicija ovog virusnog enzima ne samo da blokira replikaciju virusa, nego i istovremeno jača anti-virusni imuni odgovor.
U slučaju infekcije virus SARS-CoV-2 mora svladati različite obrambene mehanizme ljudskog tijela, uključujući njegovu nespecifičnu ili urođenu imunološku obranu. Tokom ovog procesa, zaražene tjelesne ćelije oslobađaju glasnike poznate kao interferon tipa 1. Oni privlače prirodne stanice ubojice, koje ubijaju zaražene stanice.
Jedan od razloga zašto je virus SARS-CoV-2 tako uspješan - i time opasan - je taj što može suzbiti nespecifični imunološki odgovor. Koristeći virusni protein PLpro (papainsku proteazu) virus ima dvije funkcije: stvaranje novih virusnih čestica i istodobno suzbija produkciju interferon tipa 1. Njemački i nizozemski istraživači sada su mogli pratiti te procese u eksperimentima s primarnim virusom u staničnim kulturama. Štoviše, ako blokiraju PLpro, proizvodnja virusa je inhibirana i istodobno ojačao urođeni imuni odgovor ljudskih ćelija protiv virusa.
Profesor Ivan Đikić, direktor Instituta za biokemiju II pri Univerzitetskoj bolnici u Frankfurtu i vodeći autor rada, objašnjava: „Koristili smo nekovalentni inhibitor PLpro enzima (GRL-0617), i vrlo detaljno opisali njegov način djelovanja. Zaključili smo da je inhibiranje PLpro-a vrlo obećavajuća dvostruko ciljana strategija u suzbijanju COVID-19. Daljnji razvoj terapijskih supstanci koje inhibiraju PLpro predstavljaju ključni izazov u kliničkom liječenju COVID-19. "
Drugi važan nalaz ovog rada je razlika između koronavirusa koji uzrokuju SARS i COVID-19. Pokazali smo da virusni protein PLpro SARS-CoV-2 specifično djeluje na ISG-15 (interferonom stimulirani gen 15) u odnosu na ekvivalent SARS, što dovodi do smanjenja proizvodnje interferon tipa I. To je u skladu s nedavnim kliničkim opažanjima koja pokazuju da oboljeli od COVID-19 pokazuje smanjeni anti-virusni interferonski odgovor u usporedbi s drugim respiratornim virusima poput gripe i SARS-a.
Kako bi detaljno shvatili na koji način inhibicija PLpro zaustavlja virus, istraživači u Frankfurtu, Münchenu, Mainzu, Freiburgu i Leidenu blisko su surađivali na biokemijskim, strukturalnim, informatičkim i virološkim temama.
Profesorica Sandra Ciesek, direktorica Instituta za medicinsku virologiju Univerzitetske bolnice u Frankfurtu, objašnjava da je PLpro iznimno atraktivan antivirusni cilj, jer bi njegova inhibicija bila "dvostruki udar" protiv SARS-CoV -2, prenosi Index.
