Arheolozi sa univerziteta u Berlinu sa kolegama iz drugih zemalja otkrili su utvrđena preistorijska naselja u udaljenom kraju Sibira. Njihova istraživanja nam otkrivaju postojanje lovačko-sakupljačkog društva koje je gradilo složene odbrambene strukture oko svojih naselja čak prije 8.000 godina.
Ovo otkriće potpuno mijenja naše dosadašnje znanje o ranim ljudskim zajednicama, dovodeći u pitanje pretpostavku da su ljudi počeli da grade stalne naseobine sa složenom društvenom strukturom i monumentalnim građevinama tek sa pojavom poljoprivrede, navodi Arkeonews.
Istraživanje se fokusira na utvrđeno naselje Amnja, koje važi za najsjeverniju utvrdu iz kamenog doba u Evroaziji, gdje su arheolozi sproveli terenska ispitivanja još 2019. Profesor Heni Pieconka sa berlinskog univerziteta i dr Natalija Čairkina, arheolog iz Jekaterinburga, predvodile su arheološki tim stručnjaka iz Berlina, Kila i Jekaterinburga.
Tanja Šrajber, arheolog iz Instituta za preistorijsku arheologiju u Berlinu i saradnik na istraživanju objašnjava: „Pomoću detaljnih arheoloških analiza u Amnji, sakupili smo uzorke za datovanje radioaktivnim ugljenikom, koje nam je potvrdilo da je nalazište iz perioda praistorije i da je dokazano da je trenutno najstarija poznata fortifikacija. Nova paleobotanička i stratigrafska ispitivanja daju nam uvid u sofisticirani način života naseljenika zapadnog Sibira, baziranog na bogatim resursima tajge.“
Praistorijski naseljenici su lovili ribu, irvase i jelene kopljima sa koštanim ili kamenim vrhovima, a da bi sačuvali višak mesa i ribljeg ulja, pravili su izuzetno ukrašenu grnčariju.
Do sada je poznato desetak fortifikacija iz kamenog doba, sa zemunicama okruženim zemljanim zidovima i drvenim palisadama, što nam ukazuje na visoke sposobnosti ka stvaranju odbrambenih građevina. Ovo otkriće u potpunosti mijenja do sada uvrežen stav da su stalna naselja sa odbrambenim strukturama nastala tek nakon pojave zemljoradnje i osporava mišljenje da su poljoprivreda i uzgoj životinja preduslovi za razvoj složenog društvenog uređenja.
Nalazišta u Sibiru, kao i druga širom svijeta, poput Gobekli Tepea u Anadoliji, navode na sve češće preispitivanje mišljenja koje su dali evolucionisti da se razvoj ljudskog društva od jednostavnog ka kompleksnijem odvijao linearno.
U različitim djelovima svjeta, od Korejskog poluostrva do Skandinavije, zajednice lovaca-sakupljača stvarale su velika naselja oslanjajući se na rijeke kao izvor hrane i pijaće vode. Obilje prirodnih resursa sibirske tajge poput godišnjih migracija ribe, kao i migracije krda životinja, vjerovatno je imalo presudnu ulogu za pojavu ovih fortifikacija.
Utvrđena naselja u blizini rijeka bila su od strateškog značaja za kontrolu bogatih lovišta ribe koje su stanovnici eksploatisali. Ovi preistorijski objekti ukazuju na postojanje konkurencije nastale zbog skladištenja resursa i povećanja stanovništva. Time se osporavaju dosadašnje pretpostavke o nepostojanju konkurencije i sukoba između lovačko-sakupljačkih zajednica.
Nalazi iz Amnje samo ističu različitost puteva koji su dovodili do pojave složenih društvenih organizacija koja se ogleda u pojavi monumentalnih građevina poput ovih utvrda. Oni takođe naglašavaju značaj uslova lokalnog staništa pri oblikovanju putanja razvoja ljudskog društva.