Centralna izborna komisija Kosova danas je odgovorima predsjedavajućima opštinskih skupština, odobrila prikupljanje potpisa kako bi se peticijom zatražilo glasanje za smjenu gradonačelnika u tri opštine na sjeveru Kosova Leposaviću, Severnoj Mitrovici i Zubinom Potoku.
Portparol Centralne izborne komisije (CIK) Valmir Elezi potvrdio je za Anadolu da je CIK danas vratio odgovore trojici zvaničnika skupština opština Leposavić, Severna Mitrovica i Zubin Potok, koji su 12. decembra CIK-u postavili pitanja u vezi sa zahtjevima inicijalne grupe građana o pokretanju peticije o smjeni gradonačelnika u skladu s Administrativnim uputstvom.
O ovim odgovorima obaviještene su tri inicijalne grupe, kao i Ministarstvo administracije lokalne samouprave Kosova.
"Iz provjera, CIK je kroz ove odvojene odgovore saopštio da su članovi tri inicijalne grupe, koje su po tri člana za svaku opštinu, birači dotične opštine. Drugo, CIK je obavijestio predsjednike tri opštinske skupštine, tri inicijativne grupe i MALS u vezi sa ažuriranim brojem registrovanih birača u ovim opštinama, na osnovu čega se izračunava minimalno potreban broj potpisa od 20 posto", naveo je Elezi.
Ukupan broj građana s pravom glasa u opštini Leposavić je 13.441 pa 2.689 čini 20 posto biračkog tijela u ovoj opštini.
U opštini Zubin Potok, 20 posto je 1.347 građana s pravom glasa od ukupno 6.732 u ovoj opštini.
U opštini Severna Mitrovica broj birača je 18.199, a 3.640 birača čini 20 odsto biračkog tijela te opštine.
Centralna izborna komisija nije navela da li je dobila zahtjev za prikupljanje peticije i u Zvečanu, četvrtoj opštini na sjeveru Kosova s većinskim srpskim stanovništvom.
Prema Administrativnom uputstvu, svaki građanin ili grupa građana s pravom glasa ima pravo da pokrene inicijativu za smjenu gradonačelnika opštine, a potom taj zahtjev u roku od mjesec dana treba da potpiše najmanje 20 posto birača iz opštine. Ukoliko Centralna izborna komisija konstatuje da su prikupljeni potpisi 20 posto upisanih birača, organizuje se glasanje za smjenu gradonačelnika od strane CIK-a.
Ako najmanje 50 posto + 1 upisani birač glasa za smjenu, smatra se da je predsjednik opštine napustio funkciju. U slučaju da to glasanje propadne, naredna inicijativa se može pokrenuti nakon 12 mjeseci.
Srpski građani u opštinama na sjeveru Kosova nezadovoljni su što su na čelu njihovih opština gradonačelnici Albanci, koji su izabrani na vanrednim izborima 23. aprila 2023. Ti izbori, koje su Srbi bojkotovali, raspisani su nakon što je Srpska lista početkom novembra prošle godine napustila kosovske institucije nezadovoljna odlukom Vlade Kosova da se sva vozila moraju preregistrovati sa starih srbijanskih na RKS tablice.
Nakon aprilskih izbora, novi gradonačelnici su uz pomoć Kosovske policije ušli u opštinske zgrade što je dovelo do protesta Srba. Ti protesti su bili nasilni i u njima je krajem maja u Zvečanu povrijeđeno preko 90 vojnika KFOR-a.
Evropska unija je od kosovske Vlade potom tražila da se raspišu novi izbori kako bi se tenzije smirile. U tu svrhu Vlada je početkom septembra izdala Administrativno uputstvo koje omogućava građanima da putem peticije smijene gradonačelnike opština.
