Astronomi su zadivljeno posmatrali kako se binarni asteroid Didimos osvijetlio skoro odmah nakon udara letjelice DART američke svemirske agencije NASA u ponedeljak.
Mala, nejasna tačka koja je označavala binarni asteroid Didimos-Dimorfos, udaljen od Zemlje oko 11 miliona kilometara, iznenada je počela brzo da svijetli i za nekoliko minuta zasjenila čak i najsjajnije zvezde tog sićušnog dijela neba, prenio je Space.com.
"Ovo uvelike premašuje moja očekivanja… Objekat je sada skoro tri magnitude svjetliji nego ranije, ovo su desetine puta više" – rekao je italijanski astronom Gianluca Masi koji je podijelio opservacije u live streamu preko projekta Virtuelni teleskop.
S obzirom da je Italija bila van regiona sa direktnim pogledom na Didimos u vrijeme udara, Masi je posmatrao asteroid u opservatoriji u Južnoj Africi, a u prenosu je bio i amaterski astronom Berto Monard. Zajedno su posmatrali kako se Didimos ne samo osvijetlio već i porastao u veličini i promijenio oblik kako se oblak otpada nakon historijskog udara DART-a brzo proširio na okolni svemir.
We did it! #DARTMission slammed into #Didymos /#Dimorphos sistem and we recorded a hige increase in brightness and a dusty clouds! @nasa pic.twitter.com/SChqcMXji3
— Virtual Telescope (@VirtualTelescop) September 27, 2022
"Nedugo nakon udara oslobodila se količina prašine i sada se ovaj oblak prašine širi, šaljući pozadinsko svjetlo od Sunca. Ovo je mnogo više od onog što sam mogao da očekujem. Čak je i oblik malo drugačiji. Kao kometa je. Ima čestica koje se udaljavaju od asteroida i zato imamo ovaj veći oreol svjetlosti" – rekao je Monard u streamu.
We made history last night, capturing the effects of Nasa’s #DARTMIssion on Dimorphos. We made possible to the people to see in real-time the target body increasing in brightness and developing a large cloud of debris.
— Virtual Telescope (@VirtualTelescop) September 27, 2022
🛰️👇🔭
Full report with images here:https://t.co/otUnEaNJyo pic.twitter.com/EX5j6fQwrP
Teleskopi širom svijeta trenutno su usmjereni na asteroid, u nadi da će se saznati nešto o oblaku otpada nastalog udarom DART-a i posljedicama na orbitu manjeg Dimorfosa, širokog 170 metara, koji kruži oko glavnog, većeg Didimosa, širine 780 m. Cilj misije DART je promjena orbite Dimorfosa za bar 73 sekunde.
"Udar neće skrenuti asteroid ka nama"
Space.com takođe navodi da udar letjelice na Dimorfos neće navesti asteroid da udari u Zemlju. Ali, možda postoji drugo svemirsko kamenje slične veličine na smjeru sudara sa našom planetom i zato je ova misija toliko važna.
Širi cilj misije je procjena potencijalnog metoda planetarne odbrane i ako je udar DART-a bio uspješan, ovaj eksperiment mogao bi da dovede do tehnologije koju će čovječanstvo možda jednog dana ustrebati.
Inače, ako bi asteroid veličine DImorfosa udario u zemlju uzrokovao bi značajnu štetu u području u kojem bi pao.
Pour ceux qui comme moi sont plus intéressés par la forme de #Didymos que par celle de #Dimorphos 😁 https://t.co/CMklZfouU5
— Simon Tardivel (@simon_tardivel) September 27, 2022
"Ako bi pao na grad London, prozori bi se razbili širom jugoistočne Engleske a šteta u širem području (Londona) bila bi ekstremna. Ne bi bilo preživelih u centru Londona zbog samog udara i takođe zbog jačine vazdušne eksplozije – rekao je za Space.com Gareth Collins, profesor planetarne nauke Imperijalnog koledža London.
